เรื่องหมากัดเจ้าของเป็นอุทธาหรณ์สำหรับผู้เลี้ยงบางแก้วมาโดยตลอด ที่นี่ก็มีให้เห็นกันบ่อยๆ เวป Pantip ก็มีประจำ ซึ่งเป็นที่น่าสังเกตว่าหมาที่กัดเจ้าของส่วนใหญ่มีอายุมากกว่า 1 ปี จะเห็นได้น้อยมากหมาที่กัดเจ้าของมีอายุน้อยกว่า 1 ปี และ ก็เป็นที่น่าสังเกตอีกเช่นกันในกรณีที่ บางแก้วกัดเจ้าของเดิม แต่กับเจ้าของใหม่หลายรายเขากลับมีพฤติกรรมในทางตรงกันข้าม...ถามว่าจะมีคำตอบอย่างไรกับกรณีเหล่านี้
หลายๆ ครั้ง หลายๆ กรณี ที่มีการแสดงความเห็น แนะนำ ไม่มีคำตอบสุดท้ายให้ได้รับทราบว่าบทสุดท้ายเป็นเช่นใด...แต่บางครั้งที่เราเห็นหมาที่กัดเจ้าของกลับมาอยู่กันแบบปกติสุข หรือเพียงแค่ทำให้คนเลี้ยงเข้าใจบางแก้วมากขึ้น ลดการปล่อย ทิ้ง หรือทำให้หมาเสียนิสัยจนอยู่ร่วมกันไม่ได้ แค่นี้ก็ดีใจแล้ว
บางแก้วเป็นหมาที่ส่วนหนึ่งมีสายเลือดของหมาป่า ขี้ระแวง จะมากหรือน้อยก็ขึ้นอยู่กันสายพันธ์ วิธีการเลี้ยงและความเข้าใจของผู้เลี้ยงก็มีส่วน บางตัวมีความขี้ระแวงสูงแต่ผู้เลี้ยงเข้าใจ สามารถควบคุมเขาได้ แต่บางคนกลับควบคุมเขาไม่ได้...นี่มันบอกได้ว่า ผู้เลี้ยงมีส่วนสำคัญไม่น้อย เพราะคนส่วนใหญ่มักจะเข้าใจและได้ยินเพียงคำว่า บางแก้วรักและซื่อสัตย์แต่เจ้าของ ก็ขอตอบว่า ถูกต้อง แต่....ที่สำคัญไปกว่านั้นและไม่ค่อยมีใครพูดให้รับรู้ก็คือ บางแก้วจะรักและซื่อสัตย์กับเจ้าของที่ทำตัวเป็นนาย เป็นผู้นำ มันเท่านั้น สำหรับผู้เลี้ยงที่ทำตัวเป็นลูกฝูง ผู้ตาม มันจะกลายเป็นเรื่องตรงกันข้ามทันที ….. ยกเว้นกรณีที่หมามีจิตประสาทไม่ปกติ
กรณีนี้เป็นไปได้ว่า หมามีความขี้ระแวงสูงหรือเลี้ยงแบบผิดๆมาตั้งแต่ต้น รวมไปถึงการวางตัวของผู้เลี้ยงแต่ละคนด้วย อาจเป็นความละเลยหรือไม่เข้าใจของผู้เลี้ยง แม้จะมองว่าเลี้ยงเขามาเป็นปีเขาไม่ก้าวร้าว แต่ด้วยสัญชาติญาณของหมาที่มีความเป็นผู้นำสูง ขี้ระแวงสูง ผู้เลี้ยงก็ต้องเข้าใจหมามากขึ้นตามไปด้วย...แต่ทุกครั้ง คำตอบก็คือผู้เลี้ยงเดินตามหลังหมามาโดยตลอด ปล่อยให้หมาวัดรอยเท้าจนวันหนึ่งที่หมาพร้อมก็จะแสดงอาการก้าวร้าวให้เห็นทันที โดยที่คนไม่ทันเฉลียวใจแม้แต่น้อยและเมื่อเหตุเกิดขึ้นแบบกะทันหัน ทุกคนที่ประสบเหตุลักษณะนี้จะเกิดอาการเดียวกันคือ งง ว่ามันเกิดขึ้นได้อย่างไร
อดีต...หลายๆท่านมักเตือนกันไว้เสมอๆ ว่าควรศึกษาพฤติกรรมบางแก้วก่อนที่จะเลี้ยง หรือควบคุมเขาตั้งแต่เล็กๆ โตขึ้นเขาจะลดความขี้ระแวง ก้าวร้าวได้ไม่มากก็น้อย แต่ส่วนใหญ่เลี้ยงแล้วเกิดปัญหาจึงค่อยศึกษา อย่าให้บอกเลยว่าหนึ่งในนั้นเป็นใคร....กรณีนี้เมื่อเหตุเกิดขึ้นมาแล้ว สิ่งแรกตั้งสติก่อนว่ามันเกิดขึ้นได้อย่างไร มีอะไรที่เรายังไม่รู้เกี่ยวกับพฤติกรรมของบางแล้ว หาข้อมูลได้ในเวปนี้ที่กระดาน 1, 2, 3 โดย Search เรื่องที่อยากรู้ มีหลายกรณีให้ศึกษา
สิ่งที่ต้องทำตอนนี้ก็คือ ตั้งสติ อย่าแสดงอาการตื่นกลัวให้เขาได้เห็น ใช้เสียงให้เป็นประโยชน์ เช่น เรียกชื่อเขาด้วยเสียงดังและหนักแน่น สั้นๆ แล้วสังเกตพฤติกรรมของเขาว่ามีการตอบสนองเป็นอย่างไร ทำทุกครั้งที่เราคิดว่าไม่แน่ใจว่าเขาอยู่ตรงไหน เป็นการใช้เสียงนำเพื่อลดความระแวงของเขา โดยเฉพาะในที่มืด ยามค่ำคืน เวลาเขานอนหลับก็อย่าเดินเฉียด ถ้าอยู่ต่อหน้าแล้วเขาแสดงอาการแปลกที่ไม่น่าไว้ใจให้ดุเขาด้วยเสียงดังๆ สั้นๆ หนักแน่นเช่นกัน
สิ่งที่สำคัญก็คือถ้าเกิดเขากัด เราตั้งสติให้ดี โดยเฉพาะเด็กต้องควรระวังเป็นพิเศษ การล้มเป็นเรื่องที่น่ากลัวอย่างมากโดยเฉพาะลำคอเพราะสัญชาติญาณของหมาถ้าเหยื่อล้ม เสียงร้องโวยวาย จะเป็นการกระตุ้นสัญชาติญาณเขาให้รุนแรงขึ้น ช่วงนี้ถ้าไม่แน่ใจก็ใส่ตะกร้อเขาไปพลางๆก่อน และพยายามทดสอบเขาบ่อยๆ
ทบทวนการเลี้ยงเขาตั้งแต่ต้นว่าผิดพลาดหรือไม่ และวันนี้ทุกคนในบ้านต้องคุย ทำความเข้าใจกันว่า เรามีปัญหาที่ต้องแก้และเข้าใจร่วมกัน เริ่มต้นนับหนึ่งใหม่ ไม่กลัว ทำตัวให้เป็นนายทุกกรณี ตั้งแต่การให้อาหาร เขาจะกินก็ต่อเมื่อเราอนุญาต หมาจะเข้าใจอะไรง่ายๆ ถ้าทำเป็นบ่อยๆจนเป็นกิจวัตร ให้ทุกคนสังเกตพฤติกรรมของเขาในทุกกรณี การเรียกแล้วเขาเฉยอย่าเดินเข้าไปหา อย่างน้อยเขาต้องตอบสนองบ้างไม่มากก็น้อย หมาเขาจำเราได้แต่ในบางครั้งความขี้ระแวง การปกป้องตัวเองมันมาก่อน สัญชาติญาณของป่าตัวเองต้องมาก่อน
มีบางกรณีที่ผู้เลี้ยงเดินออกจากห้องน้ำแล้วโดนบางแก้วกัน หรือ พฤติกรรมของคนที่เปลี่ยนไปจากเดิม เช่น เมาเหล้า มีประสบการณ์ครั้งหนึ่งที่ผมตื่นนอนตอนเช้าแล้วเดินลงมาชั้นล่าง เห็นเจ้าไปร์ทนอนอยู่ มันหันมามองผม ด้วยความสงสัยผมก็เลยจ้องตามันแบบไม่กระพริบ สิ่งที่มันตอบสนองก็คือแสดงอาการสงสัย เริ่มระแวง และก้าวร้าว ถึงขั้นนี้ผมตวาดเรียกชื่อมันดังๆ ผลที่ได้คือมันรู้สึกตัว ส่ายหัว กระดิกหางค่อยๆเดินเข้ามาหา นี่เป็นแค่ส่วนหนึ่งของประสบการณ์เท่านั้น ในหลายๆ กรณีผู้เลี้ยงน่าจะเข้าใจหมาของตัวเองได้ดีกว่าบุคคลอื่นๆ การแก้ปัญหาก็อาจแตกต่างกันไปแม้จะเป็นเรื่องเดียวกันหรือใกล้เคียงกัน เพียงแต่ผู้เลี้ยงยังขาดความเข้าใจก็เท่านั้นเอง
ปัญหานี้ไม่น่าจะเป็นเรื่องยากเพราะอย่างน้อยเขายังรู้ตัวในกรณีที่เราส่งเสียงเรียกเขา ถ้าทุกคนในบ้านพร้อมที่จะทำความเข้าใจและแก้ปัญหา แต่อย่างหนึ่งก็คือเมื่อแก้ได้แล้วอย่าปล่อยให้เขากลับมาเป็นอีก การพาเขาไปออกกำลังกาย ด้วยการวิ่งให้เขารู้สึกเหนื่อย มันเป็นการผ่อนคลายสำหรับเขาอย่างหนึ่ง เพราะเราจะสังเกตได้ว่าหมาที่เล่นหรือออกกำลังกายจนเหนื่อย เขาจะลิ้นห้อยไปนอนแบบสบายๆ ไม่เครียด ลดความขี้ระแวงของเขาได้เช่นกัน
ขอให้ผ่านปัญหานี้ไปได้ครับ